This report describes the recent change in the Armenian government from Ter-Petrosyan to Kocharyan and its possible consequences. President Levon Ter-Petrosyan resigned on February 3, 1998, primarily because of domestic opposition to his acceptance of an international peace plan to resolve the conflict over Nagorno-Karabakh with Azerbaijan. Prime Minister Robert Kocharyan assumed power for an interim period and then won the special presidential election of March 1998.

In September 1997, Ter-Petrosyan accepted the two-stage peace plan of the Organization for Security and Cooperation in Europe (OSCE) “Minsk Group” co-chairs.

In the first stage, Karabakh Armenians would withdraw from all Azeri geographic positions except the Lachin corridor connecting Armenia and Nagorno-Karabakh, international peacekeepers would deploy, refugees would return, and the Azeri blockades of Armenia and Karabakh would be lifted, among other measures. Discussion of Karabakh’s political status would occur in a later, second stage. Nagorno-Karabakh government officials rejected a phased solution and insisted that any agreement contain at least outlines of a political status that would not resubordinate Karabakh to Baku.

Events in the following weeks included mysterious assaults on Ter-Petrosyan allies3 and strident charges and countercharges by his supporters and opponents.

In his letter of resignation, Ter-Petrosyan declared, “the known bodies of power have demanded my resignation.” This was believed to refer to Prime Minister Kocharyan, Minister of Defense Vazgen Sarkisyan, and Minister of Interior and National Security Serzh Sarkisyan. The Ministries of Defense and Interior control the army and police and all physical power in the country. 

Much media coverage described Kocharyan’s election as a setback for the peace process. This view is predicated upon the belief that Ter-Petrosyan’s acceptance of the OSCE plan was the major breakthrough that would have led to a peaceful settlement of the conflict over Nagorno-Karabakh.

Ter-Petrosyan’s downfall and Kocharyan’s rise demonstrated clearly the lack of domestic support in Armenia for Ter-Petrosyan’s policy.

Armenia is a major recipient of U.S. foreign aid. In FY1998, the United States will provide $87.5 million to Armenia and $12.5 million to Nagorno-Karabakh.

Bu sənəd Ermənistan hökumətində baş verən son dəyişikliyi – hakimiyyətin Ter-Petrosyandan Köçəryana keçməsini və onun mümkün nəticələrini izah edir. Prezident Levon Ter-Petrosyan Azərbaycan ilə Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli üzrə beynəlxalq sülh planının qəbul edilməsinə daxili müqavimət səbəbindən 3 fevral 1998-ci il tarixində istefa verir. Baş nazir Robert Köçəryan müvəqqəti olaraq ölkəyə rəhbərlik edir, daha sonra isə 1998-ci ilin martında növbədənkənar prezident seçkilərində qalib gəlir.

1997-ci ilin sentyabr ayında Ter-Petrosyan Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatının (ATƏT) Minsk qrupunun həmsədrlərinin ikimərhələli sülh planını qəbul edir. Birinci mərhələdə Qarabağ erməniləri Ermənistanı və Dağlıq Qarabağı birləşdirən Laçın dəhlizindən başqa digər bütün işğal olunan ərazilərdən çıxarılmalı idilər. Burada beynəlxalq sülhməramlılar yerləşdirilməli, qaçqınlar geri qaytarılmalı və digər tədbirlərlə yanaşı Ermənistan və Qarabağın iqtisadi blokadası aradan qaldırılmalı idi. Qarabağın siyasi statusu isə daha sonrakı ikinci mərhələdə  müzakirə olunacaqdı. 

Dağlıq Qarabağın hakimiyyət nümayəndələri mərhələli həll yolunu rədd edirlər və Qarabağın yenidən Bakıya tabe olmayacağını vəd edən, ən azı onun siyasi statusunun konturlarını təyin edən razılaşmada israr edirlər. 

Növbəti həftələrdə baş verən hadisələrdə Ter-Petrosyanın müttəfiqlərinə müəmmalı hücumlar edilir, onun tərəfdarları və opponentləri arasında açıq toqquşmalar baş verir.

Ter-Petrosyan istefa məktubunda qeyd edir ki, “məlum güc qurumları mənim istefamı tələb edirlər.” Bunların baş nazir Köçəryan, Müdafiə naziri Vazgen Sarkisyan və Daxili İşlər və Milli Təhlükəsizlik naziri Serj Sarkisyan (Sarqsyan) olduğu güman edilir. Müdafiə Nazirliyi və Daxili İşlər Nazirliyi ordunu, polisi və ölkədə bütün güc strukturlarını idarə edir.

Mətbuatın əksər hissəsi Köçəryanın seçilməsini sülh prosesində geriləmə kimi qiymətləndirir. Bu fikrin tərəfdarları Ter-Petrosyanın ATƏT-in planını qəbul etməsinin Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə həllinə gətirib çıxaracaq böyük bir irəliləyiş olduğuna inanırdılar.

Ter-Petrosyanın devrilməsi və Köçəryanın yüksəlişi Ermənistanda Ter-Petrosyanın siyasətinə olan yerli dəstəyin çox zəif olmasını nümayiş etdirdi. 

Ermənistan ABŞ-ın xarici yardımının əsas resipiyentidir. 1998-ci büdcə ilində Birləşmiş Ştatlar Ermənistana 87.5 milyon dollar, Dağlıq Qarabağa isə 12.5 milyon dollar ayırmışlar.

Этот отчет описывает переход власти в Армении от Тер-Петросяна к Кочаряну и его возможные последствия. Президент Левон Тер-Петросян подал в отставку 3 февраля 1993 года, в первую очередь по причине внутреннего сопротивления его принятию международного мирного плана решения конфликта с Азербайджаном из-за Нагорного Карабаха. Премьер-министр Роберт Кочарян возглавил страну в переходный период и в марте 1998 года выиграл внеочередные президентские выборы.

В сентябре 1997 года Тер-Петросян принял двухэтапный план мирного урегулирования, предложенный сопредседателями «Минской группы» Организации безопасности и сотрудничества в Европе (ОБСЕ).

На первом этапе карабахские армяне должны были отступить со всех оккупированных территорий Азербайджана, кроме Лачинского коридора, соединяющего Армению и Нагорный Карабах, в регионе должны были быть размещены международные миротворческие силы, должны были вернуться в свои дома беженцы, кроме того, среди прочих мер было также и снятие экономической блокады с Армении и Карабаха. Обсуждение политического статуса Карабаха должно было произойти на втором этапе.

Лидеры Нагорного Карабаха отвергли такое решение и заявили, что любое мирное соглашение должно содержать как минимум предварительные контуры политического статуса, при котором Карабах не должен возвращаться под контроль Баку.

События последующих недель включали загадочные нападения на союзников Тер-Петросяна и постоянные стычки между его сторонниками и противниками.

В своем заявлении об отставке Тер-Петросян заявил, что «определенные силы во власти потребовали моего ухода». Скорее всего, имеются ввиду премьер-министр Кочарян, министр обороны Вазген Саркисян и министр внутренних дел и национальной безопасности Серж Саргсян. Министерства обороны и внутренних дел контролируют армию, полицию и все силовые структуры в стране. 

Большинство источников расценивают избрание Кочаряна как шаг назад в процессе мирного урегулирования. 

Такая точка зрения объяснима с учетом мнения о том, что принятие плана ОБСЕ Тер-Петросяном было крупнейшим прорывом в сторону мирного решения Карабахского конфликта. 

Падение Тер-Петросяна и приход к власти Кочаряна ясно показали отсутствие поддержки политики Тер-Петросяна в Армении.

Армения – крупный реципиент финансовой помощи США. В 1998 финансовом году США предоставили Армении 87,5 миллионов долларов, а Нагорному Карабаху – 12,5 миллионов долларов.